Làm Sao Để Nuôi Dạy Một Em Bé Hạnh Phúc? Cách nuôi dạy trẻ 1-2 tuổi

Điều gì khiến trẻ 1 tuổi hạnh phúc, nếu biết được chắc hẳn ba mẹ sẽ ngạc nhiên đó. Các chuyên gia giáo dục phát triển trẻ nhỏ đã nghiên cứu và chỉ ra rằng trẻ 1 tuổi không hạnh phúc bởi bạn cho con điều gì, mà là bạn dạy con điều gì.

Edward Hallowell, Bác sĩ tâm thần và cũng là tác giả của cuốn sách The Childhood Roots of Adult Happiness (Tạm dịch: Nguồn cội hạnh phúc tuổi thơ của người lớn) đã nói rằng kể cả khi trẻ nhỏ được ngập tràn trong đồ chơi hay luôn được bảo vệ khỏi những cảm xúc khó chịu đều có xu hướng phát triển đến tuổi dậy thì sẽ cảm thấy buồn chán và luôn hoài nghi về cuộc sống. Hallowell đã chỉ ra rằng điều quan trọng để giúp trẻ phát triển tốt đó là xây dựng những công cụ để trẻ vận dụng cả đời, ông cho rằng: “Những nhân tố dẫn tới niềm hạnh phúc cho trẻ nằm ở những thứ bên trong chứ không phải bên ngoài”.

Một điều tốt đó là bạn không nhất thiết cần là một chuyên qua tâm lý trẻ nhỏ cũng có thể áp dụng và ảnh hưởng đến những sức mạnh bên trong và trí tuệ để trẻ vượt qua những thăng trầm cuộc sống. Với sự kiên nhẫn và linh hoạt, bất cứ cha mẹ nào đều có thể đặt nền tảng cho sự hạnh phúc của cả cuộc đời con cái.

Học cách hiểu cảm xúc của trẻ

Trẻ 1-2 tuổi sẽ biết cách làm cho ba mẹ biết được rằng con đang vui hay buồn. Gương mặt của con rạng ngời với nụ cười tươi khi bạn trở về nhà, hay con sẽ nức nở và trở nên thiếu kiên nhẫn khi không thể tìm được cái chăn yêu thích của mình. Nhưng xét về tổng thể, cha mẹ vẫn băn khoăn rằng như vậy liệu có ổn không?

Những dấu hiệu rõ ràng của trẻ như: Một đứa trẻ hạnh phúc sẽ cười, chơi, tò mò về mọi thứ, thể hiện sự hứng thú khi gặp những đứa trẻ khác và không cần kích thích liên tục. Ngược lại, theo Hallowell, một đứa trẻ không hạnh phúc sẽ có những biểu hiện rõ ràng như: rụt rè, im lặng, không ăn nhiều, không tự nhiên tham gia chơi với những đứa trẻ khác, không chơi, không đặt những câu hỏi, không cười và nói thoải mái.

Tuy nhiên nếu con bạn là một đứa trẻ ngại ngùng, hướng nội thì việc trẻ không cười to hay tương tác nhiều sẽ không phải là biểu hiện của một đứa trẻ không hạnh phúc. Sự ngại ngùng không giống nỗi buồn, nhưng ba mẹ cần học cách để nhìn ra những biểu hiện này. Hallowell cho rằng cha mẹ cần để ý để nhận ra bất cứ thay đổi lớn nào trong hành vi của con, để tránh việc con bị cô lập và sợ hãi.

Paul C. Holinger - chuyên gia về tâm thần thuộc Trung tâm y tế Luke - Chicago đã chỉ ra 9 dấu hiệu mà con luôn dùng để nói lên cảm xúc của mình (một cách bản năng và tự nhiên). Hai trong số các dấu hiệu đó là “sự thích thú” và “sự hưởng thụ”, đây là những cảm xúc tích cực. Những cảm xúc tiêu cực đặc biệt như “đau khổ”, “tức giận”, “sợ hãi” sẽ dẫn tới một đứa trẻ không hạnh phúc.

Nhiều cha mẹ nhận thấy đó như một nỗi sợ hãi, những đứa trẻ dễ buồn bực thường không vui vẻ, nhưng Holinger đã chỉ ra rằng nhiều bậc cha mẹ không nhận ra rằng một đứa trẻ giận dữ thường là biểu hiện của sự buồn bã. Không quan trọng về độ tuổi, sự tức giận đơn giản là biểu hiện của nỗi buồn cực độ. Khi con của bạn đánh em trai của mình và đập phá những đồ chơi, đó có thể hiểu rằng con đang buồn cực độ, nỗi buồn vượt qua khỏi khả năng mà con có thể chịu đựng.

Con của bạn có lẽ đã thể hiện cho bạn theo cách của con để báo hiệu cho bạn biết con đang ở trong một khoảng thời gian khó khăn. Một số trẻ có thể tự điều chỉnh, một số trẻ có những cơn nổi giận khủng hoảng, một số trẻ có thể sẽ bám lấy cha mẹ. Nếu bạn hiểu rõ tính cách của con mình, ba mẹ hoàn toàn có thể hiểu được những dấu hiệu bất thường trong thế giới của con, biết rằng khi nào con mình đang không ổn.

>>> Đọc thêm: Sách Cho Trẻ Mầm Non - 3 Cách Nuôi Dưỡng Tình Yêu Sách Cho Trẻ Mầm Non

Niềm vui và sự kết nối với trẻ 1-2 tuổi

Mặc dù được xem tivi hay ăn kem thỏa thích vào buổi tối là ước mơ của bọn trẻ, nhưng thực ra điều hạnh phúc nhất mà trẻ cần đơn giàn chính là “cha mẹ”. Đó chính là chìa khóa đầu tiên để nuôi dạy một em bé hạnh phúc, Hallowell đưa ra lời khuyên: “Kết nối với trẻ và hãy chơi với trẻ. Nếu bạn vui vẻ với con, con sẽ vui vẻ. Nếu bạn tạo ra thứ mà tôi gọi là “tuổi thơ được kết nối”, đấy sẽ là một bước tiền đề quan trọng để nuôi dạy một đứa trẻ hạnh phúc”.

Vui chơi tạo ra sự vui vẻ, nhưng vui chơi cũng là cách mà con bạn phát triển những kĩ năng thiết yếu để xây dựng hạnh phúc trong tương lai. Những trò chơi tự do cho phép con bạn khám phá những gì mà con yêu thích, như xây một tòa tháp bằng các hành khối, chơi trò bệnh viện với các bạn thú bông,... đó có thể là cách để trẻ tìm ra định hướng trong cả cuộc đời của mình.

Giúp con của bạn có những kĩ năng nâng cao mới

Hallowell phát hiện ra rằng để xây dựng niềm hạnh phúc suốt đời sẽ bao gồm một bước ngoặt bất ngờ là: Những người hạnh phúc thường có khả năng có được các kĩ năng nâng cao. Ví dụ: Khi đứa trẻ 1-2 tuổi chơi trò ném bóng cùa bố, con sẽ học được từ những lần thất bại, học được tính kiên trì và kỉ luật. Và con sẽ trải nghiệm được niềm vui của sự thành công nhờ vào sự cố gắng và phấn đấu của mình.

Con cũng sẽ gặt hái được những sự công nhận của mọi người xung quanh. Nhưng quan trọng nhất, con sẽ tìm các kiểm soát cuộc sống của mình: Nếu con muốn thử một điều gì đó, con sẽ có được sự thỏa mãn khi đạt được nó khi kiên trì và cố gắng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cảm giác được kiểm soát và là chủ là một nhân tố quan trọng trong sự hạnh phúc khi trẻ lớn lên.

Hallowell đã cảnh báo rằng trẻ nhỏ cũng như người lớn, nên được làm theo những gì mình yêu thích, nếu không trẻ sẽ không cảm nhận được niềm vui nào kể cả khi con thành công đạt được điều gì đó.

Rebecca Marks, mẹ của hai đứa trẻ tại Ohio nói rằng con trai Zachary của cô ấy có sở thích lớn nhất đó là xây dựng, thi công. “Con yêu thích việc xây dựng và luôn giúp đỡ ba xây dựng những dự án đặc biệt. Điều đó làm con cảm thấy hạnh phúc và tự hào về chính bản thân mình. Chúng tôi luôn cố gắng giúp con tập trung phát triển những tài năng thiên bẩm của con, khi ấy tôi thấy con rất vui”.

>>> Đọc thêm: Tiêu Chí Chọn Sách Cho Trẻ 2 Tuổi Và Top 5 Sách Hay Cho Trẻ

Nuôi dưỡng những thói quen lành mạnh cho trẻ 1-2 tuổi

Lối sống đầy đủ về giấc ngủ, tập luyện hay chế độ ăn lạnh mạnh rất quan trọng với mọi người, và đặc biệt là trẻ nhỏ. Trẻ mới biết đi trong độ tuổi 1-2 tuổi nên có những bài thể dục tự nhiên như: Cho trẻ khoảng thời gian để chạy nhảy ngoài trời, phát triển khả năng vận động của con. Và hãy chú ý đến những nhu cầu phù hợp với con: Trong khi có một số trẻ khá dễ tính thì hầu hết những em bé 1-2 tuổi đều sẽ cảm thấy thoải mái và vui vẻ hơn nếu có một lịch sinh hoạt mà con biết rằng mình sẽ làm gì tiếp theo.

Cha mẹ cũng nên chú ý đến việc hiểu sự liên kết giữa đồ ăn và tâm trạng của trẻ. Nhiều cha mẹ nhận ra rằng đường mặc dù đem lại cho trẻ tăng cường năng lượng, nhưng đó cũng chính là tác nhân khiến trẻ có tâm trạng thất thường và dễ nổi loạn, cáu kỉnh. Những đồ ăn dị ứng hay nhạy cảm cũng đóng vai trò trong hành vi và tâm trạng của con.

Hãy để trẻ khám phá và tìm tòi

Nhiều cha mẹ cho rằng để có được một đứa trẻ hạnh phúc có nghĩa là giúp trẻ né tránh mọi quả bóng bất ngờ trogn cuộc đời con. Carrie Masia-Warner - Chuyên gia tâm lý học trẻ nhỏ đồng thời là giám đốc Viện lo âu và rối loạn tâm trạng tại Trung tâm y tế Đại học New York cho rằng đó là một sai lầm thể hiện tình yêu thương của cha mẹ.

“Cha mẹ cố gắng làm mọi thứ tốt hơn cho con của mình mọi lúc, để khiến chúng hạnh phúc mọi lúc. Nhưng điều ấy là không thực tế. Đừng luôn nhảy vào, can thiệp và chỉnh sửa cho mọi thứ thật hoàn hảo. Bọn trẻ cần đương đầu với những khó khăn, một số trong đó có thể sẽ không hạnh phúc. Hãy đê trẻ đấu tranh và tìm ra bằng chính mình, bởi vì nó cho phép bọn trẻ học cách để xoay xở và đối phó.”

Học cách xử lý với những sự thất vọng và thất bại không thể tránh khỏi trong cuộc đời là rất quan trọng đối với hạnh phúc tương lai của con. Nó không có nghĩa là con bạn không nên hỏi để nhờ ba mẹ giúp đỡ, nhưng vai trò của bạn là chỉ cho con biết được các giải pháp, chứ không phải cung cấp sẵn giải pháp cho chúng.

Nếu con bạn phát triển được sự độc lập và tự tin, nó sẽ giúp con bạn hạnh phúc hơn. Có một cách để con bạn phát triển những kĩ năng quan trọng này, đó là hãy để con thực hành tự chơi một mình trong 10 hay 15 phút trong vài lần một ngày.

>>> Đọc thêm: Top 5 Sách Truyện Thiếu Nhi Giúp Trẻ Trở Nên Sâu Sắc Hơn

Cho phép con bạn được buồn hoặc tức giận

Khi con bạn tỏ ra khó chịu và trốn vào một góc trong bữa tiệc sinh nhật, bản năng của bạn có phải là kéo con quay trở lại bữa tiệc ngay và cố gắng làm trẻ vui vẻ trở lại. Nhưng điều quan trọng là hãy cho phép con cảm thấy không vui.

Hallowell lo lắng rằng “một số cha mẹ lo ngại rằng đôi lúc con mình sẽ gặp phải những sự từ chối nhỏ, như là chúng không được mời tới bữa tiệc sinh nhật, hoặc con khóc bởi vì không có được những thứ con muốn”.

Trẻ nhỏ cần được biết rằng đôi khi việc cảm thấy không vui là bình thường, đó là một phần của cuộc sống. Nếu bạn luôn cố gắng để bóp nghẹt những nỗi buồn, bạn có thể đang gửi thông điệp rằng những nỗi buồn là sai lầm, hoặc nỗi buồn là thứ gì đấy thật tệ. Hãy để trẻ trải qua những cung bậc cảm xúc khác nhau, có thể đó là nỗi buồn, sự thất vọng, khó chịu, tức giận,...

Hãy khuyến khích con nhận diện và dán nhãn những cảm xúc ấy, sau đó bày tỏ bằng câu từ. Trẻ nhỏ rất dễ tiếp thu và biết gọi tên những cảm xúc như “vui”, hay “buồn”, “tức giận”. Khi mà bọn trẻ biết gọi tên cho những cảm xúc ấy, chúng đã học được một kĩ năng mới đó là nhận diện và xử lý các cảm xúc.

—-----------------------------------------------

Mọt sách Mogu tự hào là đơn vị phát hành sách thiếu nhi Nhật Bản hàng đầu tại Việt Nam. Sách của Mogu được mua bản quyền 100% trực tiếp từ đối tác Nhật Bản. Vì vậy ba mẹ Việt Nam có thể tiếp cận được với phương pháp giáo dục con Nhật Bản một cách gần gũi nhất.

Ba mẹ có thể tham khảo nhiều bộ sách Ehon ý nghĩa với nội dung giáo dục cảm xúc cho trẻ mầm non TẠI ĐÂY:

- Mogu Hà Nội: https://shopee.vn/motsachmogu.hn

- Mogu Hồ Chí Minh: https://shopee.vn/motsachmogu.hcm

- Tiki: https://shorturl.at/BCR37

- Nhắn tin trực tiếp Fanpage: m.me/112270524007259